بررسی رابطه ی بین شخصیت و مهارت نوشتاری فارسی

یکی از مباحث مطرح در حوزه روانشناسی زبان ویژگی های شخصیتی و چگونگی بازتاب آن در زبان نوشتار و گفتار افراد است.پژوهش حاضردر راستای تبیین این مسئله بود که آیا نوع شخصیت افراد فارسی زبان بر ویژگی های زبانشناختی نوشتار آنان تاثیر دارد یا خیر. بدین منظور متون نوشتاری افراد یک زبانه فارسی زبان را که قبلا نوع شخصیت آنها (درونگرا،برونگرا،روان رنجور بالا و روان رنجور پایین) به وسیله ی پرسشنامه ی شخصیت آیزنک شناسایی شد را از جنبه های واژگانی و نحوی مورد بررسی قرار داد.جامعه ی آماری پژوهش حاضر دانش آموزان مقطع پیش دانشگاهی استان اصفهان در سال 91-90 با جمعیت 9000 نفر بود.حجم نمونه200 نفر از این دانش آموزان بود که به صورت اختیاری در این پژوهش شرکت کردند. گروه نمونه به پرسشنامه آیزنک پاسخ دادند و براساس نمره-ای که در این پرسشنامه کسب کردند به چهار گروه برونگرا، درونگرا ، روان رنجور بالا و روان رنجور پایین تقسیم شدند؛ سپس 4 تکلیف نوشتاری(چهار موضوع انشاء) در مدت زمان معینی به آنها داده شد تا درباره آن بنویسند.داده-ها با استفاده از نرم افزار16spss و آزمون تحلیل واریانس یکراهه تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که شمار کلمات به کار رفته در نوشتار دانش آموزان با تیپ شخصیتی روان رنجور بالا و پایین نسبت به دانش آموزان برونگرا و درونگرا به طور معناداری بیشتر است. در خصوص کاربرد مقولات واژگانی، برونگراها نسبت به سه تیپ شخصیتی دیگر از افعال، ضمایر و قیود کمتری استفاده کردند. افزون بر این افراد برونگرا نسبت به سه گروه دیگر از تعداد افعال منفی کمتری استفاده کردند و افراد روان رنجور بالا نسبت به افراد روان رنجور پایین به طور معناداری تعداد افعال منفی بیشتری را بکار بردند. از لحاظ شمار جملات بسیط و پیچیده میان چهار گروه اختلاف معناداری مشاهده نشد. بخشی ازاین نتایج همسو و بخشی دیگر مغایر با نتایج پژوهش هایی است که بر روی زبان های دیگر انجام شده است. این مغایرت می تواند برخاسته از ساخت زبان فارسی باشد.